Werkbank Geesteswetenschappen

Inhoudsanalyse (content analysis)

De term inhoudsanalyse wordt in deze werkbank gehanteerd zoals in de communicatiewetenschap, voor de techniek(en) die worden gebruikt om onderzoek te doen naar de communicatieve aspecten van één of meer tekstuele uitingen op basis van objectieve en systematische analyse daarvan.

Content analysis is a research tool used to determine the presence of certain words or concepts within texts or sets of texts. Researchers quantify and analyze the presence, meanings and relationships of such words and concepts, then make inferences about the messages within the texts, the writer(s), the audience, and even the culture and time of which these are a part. Texts can be defined broadly as books, book chapters, essays, interviews, discussions, newspaper headlines and articles, historical documents, speeches, conversations, advertising, theater, informal conversation, or really any occurrence of communicative language. (...) To conduct a content analysis on any such text, the text is coded, or broken down, into manageable categories on a variety of levels - word, word sense, phrase, sentence, or theme - and then examined using one of content analysis' basic methods: conceptual analysis or relational analysis.
Bron: Writing guide: An introduction to content analysis, Colorado State University; geraadpleegd op 8 juli 2014).

Hulpmiddelen

Welke hulpmiddelen voor het coderen en analyseren (kunnen) worden ingezet ter ondersteuning van inhoudsanalyse, hangt nauw samen met de gekozen onderzoeksmethode. Voor kwalitatieve inhoudsanalyse is in onze faculteit het programma <../../programmatruur/atlasti.php>Atlas.ti beschikbaar.

Bij de afdeling Communicatiewetenschap van de VU is het programma AmCAT ontwikkeld, voor automatische inhoudsanalyse en voor relationele inhoudsanalyse met behulp van de NET-methode. Het centrale element van AmCAT is een database die alle te analyseren documenten bevat (zoals krantenartikelen en bijdragen aan webfora) en de annotaties en analyses die daarmee zijn geassocieerd. Via een webinterface kunnen onderzoekers de data exploreren, snel automatische analyses uitvoeren, documenten toevoegen voor handmatige annotatie en de resultaten bekijken en analyseren. Zie voor meer informatie over AmCAT het boek Inhoudsanalyse met AmCAT (Van Atteveldt, Ruigrok, Takens en Jacobi, 2014).

Bepaalde vormen van inhoudsanalyse zijn nauw verwant met corpusanalyse, een onderzoeksstrategie die veel in taalkundig onderzoek wordt toegepast. In dat geval kan gebruik worden gemaakt van de programmatuur die daarbij wordt ingezet, voor formele annotatie en het maken van concordanties.

Overige pagina's in deze rubriek: Introductie   Lexicale analyse   Kwalitatieve analyse   Text mining   Stylometrie