Technieken voor het creëren van elektronische literatuur

Hypertext

Hypertext is een techniek met behulp waarvan een gedeelte van een tekst (een woord, reeks woorden, zin, e.d.) kan worden gelinkt naar een ander tekstgedeelte (in dezelfde tekst of in een andere tekst). In eerste instantie werden hypertext werken vooral gedistribueerd op diskettes of CD-ROM's. Twee programma's die voor de ontwikkeling daarvan vaak werden gebruikt zijn Storyspace en Hypercard. Met de opkomst van het World Wide Web, is het Internet steeds vaker het distributiemedium voor hypertext literatuur. Voor de ontwikkeling ervan kan dan in principe gebruik worden gemaakt van reguliere HTML-editors. Overigens bestaat Soryspace, dat door de uitgever wordt omschreven als "a hypertext writing environment that is especially well suited to large, complex, and challenging hypertexts", nog steeds en biedt het tegenwoordig de mogelijkheid om resultaten te exporteren naar het Web.
Meer informatie over hypertext :

• Koskimaa, Raine. Digital Literature: From Text to Hypertext and Beyond. Doctorate thesis, 2000. http://www.cc.jyu.fi/~koskimaa/thesis/ (geraadpleegd op 18-05-2016).

Wil je meer weten over de theorie achter literatuur en hypertext, ga dan op zoek naar publicaties van George Landow, een pionier en erkend deskundige op dit gebied. Met name zijn publicatie Hypertext: The Convergence of Contemporary Critical Theory and Technology (Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 1992) wordt beschouwd als een baanbrekend boek. Zijn meest recente standaardwerk op dit gebied is Hypertext 3.0: Critical Theory and New Media in an Era of Globalization (Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2006) .

Flash

Flash is een techniek waarmee filmpjes, animaties, e.d. kunnen worden ontwikkeld voor publicatie via web browsers. Flash is een commercieel systeem, ontwikkeld door Macromedia. Om Flash creaties te kunnen bekijken heb je een Flash player nodig; deze is gratis beschikbaar als plug-in voor alle recente web browsers. Een Engelse term voor poëzie die is gecreëerd met behulp van Flash is flash poetry. Hierbij horen vooral kenmerken als multimedialiteit, beweeglijkheid en veranderlijkheid. Meer informatie kun je vinden in de Wikipedia-ingang over Flash.
N.B. De voorganger van Flash, Shockwave, kom je ook nog wel tegen, vooral bij wat oudere elektronische literatuur.

Programmeertalen en scripttalen

Ook reguliere programmeertalen en scripttalen worden gebruikt voor het ontwikkelen van elektronische literatuur. Een bekend voorbeeld van een scripttaal is Javascript, waarmee webapplicaties kunnen worden ontwikkeld.

Aandachtspunten

Een belangrijk aandachtspunt met betrekking tot dergelijke technieken is de houdbaarheid ervan. De ontwikkelingen gaan snel en daarmee verouderen deze technieken ook snel. Dit kan betekenen dat je op een moderne computer met een up-to-date besturingssysteem oudere elektronische literatuur niet goed meer kunt bekijken. Dit is alleen op te lossen als je een zgn. emulator installeert, waardoor je pc zich gaat gedragen als een ouder systeem met een daarbij behorend oud besturingssysteem (dat je soms nog apart moet installeren). Bij oudere toepassingen speelde vaak nog een ander probleem: als een product was ontwikkeld voor gebruik op een Apple MacIntosh computer, werkte het niet (of niet optimaal) op een ander computersysteem (zoals Windows of Linux). Dit noemt men platformafhankelijkheid.
Dit alles zorgt ervoor dat archivering van elektronische literatuur ook een lastig onderwerp is.

Overige pagina's in deze rubriek: Introductie   Kenmerken   Links