Woorden zijn de bouwstenen van een zin
en dragen het meest direct betekenis over. De verkeerde keuze voor
een woord of een verkeerde vorm van een woord kan daarom al gauw tot
tijdelijke verwarring leiden of zelfs tot verkeerd begrip.
Hieronder staan een aantal woorden die
vaak tot problemen leiden in teksten van studenten. In de uitleg
worden suggesties gedaan voor verbetering die in de voorbeeldzin
passen. In andere zinnen kan een ander woord beter passen. Gebruik
bij twijfel daarom een woordenboek en kijk goed naar zowel de
definitie als naar de voorbeeldzinnen.
Probleemwoord
|
Voorbeeld
|
Uitleg
|
analyseren
|
Zij analyseren hoe vaak moeders tijdens het
interview positieve emotiewoorden (zoals ‘blij’ of ‘liefde’)
of negatieve emotiewoorden (zoals ‘haat’ of ‘waardeloos’)
hebben gebruikt
|
De kern van de betekenis van ‘analyseren’ is het
uiteenhalen van de onderdelen van een object of concept om deze
daardoor beter te kunnen begrijpen. Maar vaak wordt ‘analyseren’
gebruikt in de meer algemene betekenis van onderzoeken, tellen,
vaststellen of aantonen, zonder dat er sprake is van onderdelen of
begrip. Hier had beter ‘stelden vast’ kunnen staan.
|
betreft
|
In dit hoofdstuk beschrijf ik de sterke en zwakke punten van
deze onderwijsmethode betreft het aanbod en behandeling van
de lesstof.
|
Hier gaat het niet om de betekenis maar om het gebruik van het
woord. ‘betreft’ wordt in het voorbeeld gebruikt als
voorzetsel. De juiste vorm is hier ‘wat betreft’ of ‘voor
wat betreft’.
|
de familie
|
Veel mensen willen carrière maken en een familie
starten.
|
‘gezin’ verwijst naar een of twee ouders met een of meer
kinderen, terwijl familie verwijst naar ouders, kinderen,
grootouders, ooms en tantes en neven en nichten. Hier werd dus
‘gezin’ bedoeld.
|
het feit
|
De resultaten pleiten voor het feit
dat …
Dit is afhankelijk van het feit of ...
|
Een feit is iets wat werkelijk heeft plaatsgevonden of een
situatie die werkelijk bestaat. Maar vaak wordt ‘feit’
gebruikt in plaats van een woord als ‘vraag’, ‘aanname’,
‘hypothese’ of ‘idee’, waar nog niet vaststaat is of iets
heeft plaatsgevonden of bestaat. Hier had beter ‘het idee dat’
en ‘de vraag of’ kunnen staan.
|
de onderscheiding
|
Er is veel op te merken over de onderscheiding tussen
receptieve en productieve kennis.
|
‘onderscheiding’ verwijst meestal naar een eerbewijs dat je
krijgt als je een bijzondere prestatie hebt geleverd. Het betekent
dus niet ‘verschil’, zoals het woord ‘onderscheid’, dat
hier had moeten staan.
|
positief
|
Het gebruik van feedback heeft positieve resultaten.
|
Vaak is de bedoeling van ‘positief’ niet helemaal duidelijk
en is het beter om een specifieker woord te kiezen of de betekenis
te omschrijven. Hier had bijvoorbeeld ‘het gebruik van feedback
is effectief’ kunnen staan.
|
de reden
|
De reden voor de toename van zuurstof op aarde is
onderwerp van discussie.
|
Een ‘reden’ is een motivatie waarom iemand iets doet. Er is
dus een gedachte of een gevoel bij. Maar vaak wordt ‘reden’
gebruikt in plaats van ‘oorzaak’, namelijk een omstandigheid
die leidt tot een gevolg, waarbij het niet gaat om het denken of
voelen van een mens. Hier had dus ‘oorzaak’ moeten staan.
|
studeren
|
Het is beter voor hoogbegaafde kinderen als zij op een normale
school studeren.
|
‘studeren’ wordt niet gebruikt voor basisonderwijs en
middelbaar onderwijs, alleen voor hoger onderwijs. Hier had een
andere uitdrukking gebruikt moeten worden, namelijk ‘naar school
gaan’.
|
de verantwoording
|
De minister heeft de verantwoording op zich genomen.
|
‘verantwoording’ betekenis ‘rechtvaardiging’, dus de
onderbouwing voor een beslissing. Maar als je
‘verantwoordelijkheid’ hebt, heb je de verplichting ervoor te
zorgen dat iets goed verloopt en daar verantwoording over af te
leggen. Hier had dus ‘verantwoordelijkheid’ moeten staan.
|
verstaan
|
het vermogen van moeders te verstaan wat hun kinderen op
een bepaald moment denken of voelen
|
Je kunt iemand ‘verstaan’ als je de klanken herkent en kunt
vaststellen welke woorden gezegd zijn. Wat hier bedoeld wordt is
meer dan dat, namelijk het achterhalen van de betekenis of
bedoeling. Hier had dus ‘begrijpen’ moeten staan.
|
voordelig
|
Het is zeer voordelig dat feedbacksystemen expliciete
grammatica-instructie geven, omdat …
|
Vaak is de bedoeling van ‘voordelig’ niet helemaal
duidelijk en is het beter om een specifieker woord te kiezen of de
betekenis te omschrijven. Hier had bijvoorbeeld kunnen staan
‘Feedbacksystemen zijn zeer effectief als zij expliciete
grammatica-instructie geven, omdat ...’.
|
wijten aan
|
Het succes van de methode is te wijten aan de zorgvuldige
opbouw.
|
Als iets ergens aan te wijten is, is er sprake van een oorzaak
en een negatief gevolg. Voor een positief gevolg, zoals in dit
voorbeeld, moet ‘danken aan’ gebruikt worden.
|