Werkbank Academische vaardigheden


Wat is een redenering

Een redenering heeft twee onderdelen, bewering en rechtvaardiging, die onderling samen horen te hangen. De manier en de gelaagdheid waarmee de beide onderdelen met elkaar samenhangen bepaalt het soort redenering. Voor de analyse van een redenering is het belangrijk om na te gaan met wat voor soort redenering je te maken hebt. Voor de toetsing van de kwaliteit van een redenering is het ook belangrijk om te bepalen op basis van welke soort bewering de redenering is opgezet.

Wetenschappers argumenteren met behulp van rationele redeneringen. Zo'n redenering bestaat uit een bewering en een ondersteuning (rechtvaardiging) van die bewering:

  1. Die fiets is van mij [bewering] , want ik heb hem eerlijk gekocht [rechtvaardiging].

In feite is deze rechtvaardiging zelf ook weer een bewering, die eventueel zelf weer ondersteund moet worden:

  1. Die fiets is van mij, want ik heb hem eerlijk gekocht. Ik heb hier namelijk het bewijs van betaling, en het framenummer op de kassabon komt bovendien overeen met het framenummer dat in de fiets gegraveerd staat.

Zeker in wetenschappelijke teksten komen 'gelaagde' redeneringen als (2) vaak voor. Er kunnen bijvoorbeeld meerdere beweringen samen dienen als 'input' voor een overkoepelende bewering, die dan weer ondersteund moet worden met rechtvaardigingen die zowel de subbeweringen als de overkoepelende bewering moeten ondersteunen. Omdat het verband tussen de beweringen en rechtvaardigingen een grote rol speelt bij de beoordeling van de kwaliteit van een redenering, is het allereerst belangrijk om een analyse te maken van het soort redenering waar je mee te maken hebt.

Lees verder:  Vier soorten redenering     Twee soorten beweringen

Overige pagina's in deze rubriek: Introductie   Evaluatievragen   Beoordeling redeneerschema’s   Redeneerfouten